Üniversiteli Gençlerde Madde Bağımlılığı: Ebeveyn Tutumları, Çocukluk Çağı Travmaları, Anlam Arayışı ve Eğitim Sürecinin Rolü
Özet Görüntüleme: 15
/ 
PDF İndirme: 12
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14251499Anahtar Kelimeler:
ebeveyn tutumları, çocukluk çağı travması, anlam arayışı, madde bağımlılığıÖzet
Günümüzde küreselleşme ve bireyselleşmenin artması, yaşamı karmaşık hale getirmektedir. Bu karmaşıklık içinde çocukluk çağı, bireylerin gelişiminde kritik bir dönem olarak öne çıkar. Bu dönemde çocukların maddi ve manevi ihtiyaçlarının yeterince karşılanmaması ya da istismara uğramaları, yaşam boyu sürebilecek zorluklara yol açabilir. Çocuklukta kişiliğin temelleri atılır ve birey, yaşamına anlam katacak yönelimleri keşfetmeye başlar. Anlamsızlık ve amaçsızlık, bireylerin ilişkilere, zihinsel ve duygusal komplekslere, maddelere bağımlılık geliştirmelerine neden olarak yaşamlarını olumsuz etkileyebilir. Kimyasal madde bağımlılığı dünya genelinde köklü bir geçmişe sahiptir ve yasal sınırlamalara rağmen yaygınlığı giderek artmaktadır. Çocukluk dönemi, bireylerin temel değer ve inanışlarının oluştuğu önemli bir evredir; ebeveyn tutumları ve çocuk çevresi bu süreci şekillendirir. Bireylerin benlikleri bireysel ve aile içi dinamiklere bağlı olarak oluşur. Olumsuz ilişkiler ve çocukluk çağı travmaları, bireylerin benlik gelişimini olumsuz etkileyerek anlam arayışını zorlaştırır, madde bağımlılığı riskini artırabilir. Bu derleme makale, ebeveyn tutumları ve çocukluk çağı travmalarının anlam arayışı ve madde kullanımıyla ilişkisini incelemeyi amaçlamakta, madde bağımlılığı riski yüksek olan üniversite öğrencilerine odaklanmaktadır.
Referanslar
Atay, M. (2009). Erken çocukluk döneminde gelişim. Kök Yayıncılık.
Bahadır, A. (2021). İnsanın anlam arayışı ve din. İnsan Yayınları.
Barış, F. Y. (2023). Alkol ve madde bağımlılığı ile ölüm kaygısı ve yaşamın anlamı arasındaki ilişki (Tez no:780346) [Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
Boeving, N. G. (2017). A luminous doom: Death anxiety along the spectrum of substance abuse and recovery. Sofia University.
Bowen, M. (1993). Family therapy in clinical practice. Jason Aronson.
Caldwell, R. M., Wiebe, R. P., & Cleveland, H. H. (2006). The influence of future certainty and contextual factors on delinquent behavior and school adjustment among African American adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 35, 587-598. https://doi.org/10.1007/s10964-006-9031-z
Can, V., Küçükoğlu, S., Özdemir, A. A., & Bulduk, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin madde kullanım durumları ile yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Kocaeli Med J, 10, 63-71. https://doi.org/10.5505/ktd.2021.26032
Çamlıbel, İ. A. (2012). Çocukların gelişim süreci ve televizyonun etkileri. Ankara, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu. https://www.academia.edu/6873308/TELEV%C4%B0ZYONUN_ETK%C4%B0LER%C4%B0_UZMANLIK_TEZ%C4%B0
Çınar, A. (2015). Varoluşçu Teolojide İnsan ve Anlam. Sentez Yayınları.
Çilingir, L. (2003). Hayatın anlamı nedir veya iyi bir hayat nasıl olmalıdır. Düşünen Siyaset, 18, 1-6.
Davis, J. L., Petretic-Jackson, P. A., & Ting, L. (2001). Intimacy dysfunction and trauma symptomatology: Long-term correlates of different types of child abuse. Journal of Traumatic Stress, 14, 63-79. https://doi.org/10.1023/A:1007835531614
Dobos, B., Piko, B. F., & Mellor, D. (2021). What makes university students perfectionists? The role of childhood trauma, emotional dysregulation, academic anxiety, and social support. Scandinavian journal of psychology, 62(3), 443-447. https://doi.org/10.1111/sjop.12718
Dökmen, Ü. (2006). Yarına kim kalacak? Evrenle uyumlaşma sürecinde varolmak gelişmek uzlaşmak. Sistem yayıncılık.
Dye, H. (2018). The impact and long-term effects of childhood trauma. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 28(3), 381-392. https://doi.org/10.1080/10911359.2018.1435328
Eagleton, T. (2012). Hayatın Anlamı (2. Baskı), K. Tunca (Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Felitti, V. J., Anda, R. F., Nordenberg, D., Williamson, D. F., Spitz, A. M., Edwards, V., & Marks, J. S. (1998). Relationship of childhood abuse and household dysfunction to many of the leading causes of death in adults: The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. American journal of preventive medicine, 14(4), 245-258. https://doi.org/10.1016/S0749-3797(98)00017-8
Frankl, V. E. (1992). Man's Search for meaning. An introduction to logo therapy (Fourth Edition). Beacon Press.
Işık, Ş., & Üzbe, N. (2015). Personality traits and positive/negative affects: An analysis of meaning in life among adults. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(3). https://doi.org/10.12738/estp.2015.3.2436
İrevül, G. (2017). Genç yetişkinlerde çocukluk çağı istismarına bağlı madde kullanımı. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, (46), 47-60.
Kırık, A. M. (2014). Aile ve çocuk ilişkisinde internetin yeri: Nitel bir araştırma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 337-347.
Kim, K., Trickett, P. K., & Putnam, F. W. (2010). Childhood experiences of sexual abuse and later parenting practices among non-offending mothers of sexually abused and comparison girls. Child abuse & neglect, 34(8), 610-622. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2010.01.007
Koob, G., & Le Moal, M. (2006). The neurobiology of addiction. Elsevier.
Krentzman, A. R., Cranford, J. A., & Robinson, E. A. (2015). Long-term increases in purpose in life are associated with remission from alcohol dependence. Alcoholism Treatment Quarterly, 33(3), 252-269. https://doi.org/10.1080/07347324.2015.1050924
Laçin, H. (2022). Genç yetişkinlerde ailede çocukluk çağı travması ve benlik saygısının madde bağımlılığı ile ilişkisi (Tez no:779960) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
Lagdon, S., Ross, J., Robinson, M., Contractor, A. A., Charak, R., & Armour, C. (2021). Assessing the mediating role of social support in childhood maltreatment and psychopathology among college students in Northern Ireland. Journal of interpersonal violence, 36(3-4), NP2112-2136NP. https://doi.org/10.1177/0886260518755489
Meyerson, L. A., Long, P. J., Miranda Jr, R., & Marx, B. P. (2002). The influence of childhood sexual abuse, physical abuse, family environment, and gender on the psychological adjustment of adolescents. Child abuse & neglect, 26(4), 387-405.
Nazlı, S. (2014). Aile danışmanlığı. Anı Yayıncılık.
Niles, S. G., & Harris-Bowlsbey, J. (2013). 21. yüzyılda kariyer gelişimi müdahaleleri. Nobel Akademik Yayıncılık.
Öz, A. (2022). Benlik bilinci temelli din eğitimi. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 27(2), 35-52.
Özen, Ş., Antar, S., & Özkan, M. (2007). Influence of childhood traumas on hopelessness, smoking and alcohol use: a study to evaluate last year university students. Düşünen Adam Psikiyatr ve Nörolojik Bilim Dergisi, 20, 79-87.
Özmen, F. & Kubanç, Y. (2013). Liselerde madde bağımlılığı – mevcut durum ve önerilere ilişkin okul müdürleri ve öğretmenlerin bakış açıları. Turkish Studies, 8(3), 357–382. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4470
Parent, J., & Forehand, R. (2017). The multidimensional assessment of parenting scale (MAPS): Development and psychometric properties. Journal of Child and family Studies, 26, 2136-2151. https://doi.org/10.1007/s10826-017-0741-5
Rumstein-McKean, O., & Hunsley, J. (2001). Interpersonal and family functioning of female survivors of childhood sexual abuse. Clinical psychology review, 21(3), 471-490. https://doi.org/10.1016/S0272-7358(99)00069-0
Sarıgül, A. (2023). Toksik tip sosyal değişim ve postmodernite arasında bir insan tasarımı. Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS), 7(35), 1438-1447. https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.10035555
Sarigül, A., Kaya, A., Aziz, I. A., Yıldırım, M., Özok, H. I., Chirico, F., & Zaffina, S. (2023). General work stress and suicide cognitions in health-care workers: mediating effect of hopelessness and job satisfaction. Frontiers in public health, 11, 1254331. https://doi.org/10.3389/fpubh.2023.1254331
Schnell, T., & Becker, P. (2006). Personality and meaning in life. Personality and Individual Differences, 41(1), 117–129. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.11.030
Seyfeli, E. B., & Şener, Ö. (2022). Yetişkinlerde madde bağımlılığı ile çocukluk çağı travmaları ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 23(4), 473-482. https://doi.org/10.51982/bagimli.1052077
Şen, A. S. (2015). Ergenlerin sahip oldukları değerler ile gelecek beklentileri ve madde bağımlılığından korunma öz-yeterliği arasındaki yordayıcı ilişkiler (Master's thesis, Necmettin Erbakan University (Turkey)).
Taymur, İ., & Türkçapar, M. H. (2012). Kişilik: tanımı, sınıflaması ve değerlendirmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2), 154-177. https://doi.org/10.5455/cap.20120410
Tekke, M. (2019). Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinin en son düzeyleri: kendini gerçekleştirme ve kendini aşmışlık. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(4), 1704-1712. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.7c.4s.17m
Tokur, H. (2019). Bağımlılık tanısı ve ilgili kavramlar. Öztürk, M., Ögel, K., Evren, C., & Bilici, R. (Ed.). Bağımlılık Tanı, Tedavi, Önleme (ss.147-158). Yeşilay Yayınları.
Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2021). Çocuk İstatistikleri 2021. https://www.tuik.gov.tr/media/announcements/istatistiklerle_cocuk_2021.pdf
Ulutaş, A., Aksoy, A. B., & Çalışkan, Z. (2016). Anne-bebek etkileşimi. Annals of Health Sciences Research, 5(1), 38-44.
Van der Kolk, B. A. (2021). Beden kayıt tutar: Travmanin iyileşmesinde beyin, zihin ve beden. Nobel Yaşam Yayınları.
Wolf, Y., Katz, S., & Nachson, I. (1995). Meaning of life as perceived by drug-abusing people. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 39(2), 121-137. https://doi.org/10.1177/0306624X9503900205
World Health Organization. (2020). Global status report on preventing violence against children. World Health Organization. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/332394/9789240004191-eng.pdf?sequence=1.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Progressive Studies in Education (ijopse)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
