Türkiye’de Çocuk Haklarına Yönelik Öğretmen Tutumlarının Cinsiyete Etkisi Var Mıdır? Bir Meta Analiz Çalışması


Özet Görüntüleme: 60 / PDF İndirme: 28

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11077421

Anahtar Kelimeler:

çocuk hakları, öğretmen, tutum, meta analiz

Özet

Çocuk haklarına yönelik yapılan araştırma çalışmalarının sayısının her geçen gün hızla arttığı gözlenmiştir. Bu çalışmada, cinsiyet değişkeninin çocuk haklarına ilişkin öğretmen tutumlarına etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada amaca uygun olarak belirlenen meta-analiz yöntemi kullanılmış olup, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Arama sistemi (YÖK Ulusal Tez Merkezi) veri tabanlarında yer alan lisansüstü tezler araştırmanın veri kaynağını oluşturmuştur. Çalışma kapsamında önceden belirlenen ölçütler dikkate alınarak veri tabanlarında gerçekleştirilen taramalar sonucunda dokuz çalışma seçilerek araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışmanın örneklemi, 1690'ı kadın ve 974'ü erkek olmak üzere 2.664 öğretmenden meydana gelmektedir. Araştırma sonucunda, rastgele etkiler modeline göre öğretmenlerin çocuk haklarına ilişkin tutumlarının etki büyüklüğünün önemsiz seviyede olduğu (d=0,151) ve kadın öğretmenlerin lehine olduğu görülmüştür. İleriki çalışmalarda çeşitli nitel araştırmalar yürütülerek bu sonuç detaylı bir şekilde irdelenebilir ve nedenleri ortaya çıkarılabilir. Daha fazla çalışmaya ulaşmak adına öğretmenlerle yapılan çalışmalarla birlikte öğretmen adayları ile yapılan çalışmaların da araştırmaya dahil edildiği daha kapsamlı meta analiz çalışmaları yapılabilir.

Referanslar

Meta analize dahil edilen çalışmalar “(*)” ile gösterilmiştir.

Akyüz, E. (2013). Çocuk hukuku, çocuk haklarının korunması. Pegem Akademi.

Aydın, A. (2020). Türkiye’de 1998 ve 2020 yılları arasında çocuk haklarına yönelik yapılan tez çalışmalarının incelenmesi. Çocuk Hakları ve Eğitimi Dergisi, 1(1), 54-67.

*Bayhan, N. (2023). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Çocuk Haklarına İlişkin Tutumları İle Kültürlerarası Duyarlılıklari Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.

Card, N. A. (2012). Applied meta-analysis for social science research. New York: Guilford Publications.

Dağlı, S. K. (2022a). Türkiye’de eğitim alanında çocuk hakları ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Eğitim Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 3(1), 22-34.

Dağlı, S. K. (2022b). Öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkin tutumlarının cinsiyete göre incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması. Bilimsel Eğitim Araştırmaları, 6(2), 214-238.

*Doğdaş, M. (2021). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk Haklarına Yönelik Tutumları İle Sınıf Yönetimi Profilleri Ve Mesleki Benlik Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Yozgat Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

*Dönmez, T. (2015). İlkokul Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Profilleri İle Çocuk Haklarına Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Dündar, H. ve Hareket, E. (2017). Türkı̇ye’de çocuk hakları bağlamında yapılan lı̇sansüstü tezlerin araştırma eğı̇lı̇mlerı̇nı̇n incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 77-94.

Ellis, P.D. (2012). The essential guide to effect sizes (5th edition). Cambridge University Press.

*Erdoğan, B. (2018). Sınıf Öğretmenlerinin Kültürlerarası Duyarlılıkları Ve Çocuk Haklarına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.

Ezer, F. ve Ulukaya Öteleş, Ü. (2020). Çocuk haklarına yönelik tutumun belirlenmesi: Nicel bir araştırma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(37), 48-58. doi:10.14582/DUZGEF.2020.139.

Hareket, E. ve Altıok, S. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının kültürlerarası duyarlılık düzeyi bağlamında i̇ncelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 689-698. doi:10.18506/anemon.617289.

Kadan, G. (2019). Examining the postgraduate thesis conducted in a qualitative research design concerning children’s rights. Eurasian Journal of Health Sciences, 2(2), 88-98.

*Kartal, B. (2022). Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk Haklarına Yönelik Tutumları İle Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

*Karyağdı, D. (2023). Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk Hakları Görüşleri İle Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutumları: Karma Yöntem Araştırması (Yüksek Lisans Tezi). Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.

*Korkmazer, İ. (2021). Sınıf Öğretmenlerinin Duygusal Zeka Düzeyleri İle Çocuk Haklarına Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). On Dokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.

*Kumru, M. (2022). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Demokratik Kararlılıkları İle Çocuk Haklarına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.

Leblebici, H., Çeliköz, N. (2016). Öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumları. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 307-318.

Nelken, D. (1998). Afterword: choosing rights for children. A. Douglas, L. Sebba (Ed.), Programme on international rights of the child series (s. 315-335). Aldershot, Brookfield.

*Peker, R. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları İle Çocuk Haklarına Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi (Manisa İli Örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.

Pilatin, G. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkin tutumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.

Pilatin, G., & Ahmetoğlu, E. (2020). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çocuk Haklarına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 39 (3 100. Yıl Eğitim Sempozyumu Özel Sayı), 117-136.

Solak, Z. (2023). Türkiye'de çocuk hakları üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin meta-sentez yoluyla analizi (Yüksek Lisans Tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.

Thalheimer, W., & Cook, S. (2002). How to calculate effect sizes from published research articles: A simplified methodology. http://worklearning. com/effect_sizes.htm sitesinden alınmıştır.

Turupcu Doğan, A. ve Gültekin Akduman, G. (2015). Okul öncesi eğitim ve çocuk hakları. G. U. Balat (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş içinde (s. 235-252). Nobel Akademik Yayıncılık.

Van Aert, R. C., Wicherts, J. M., & Van Assen, M. A. (2019). Publication bias examined in meta-analyses from psychology and medicine: A meta-meta-analysis. PloS one, 14(4), e0215052.

Yaşar-Ekici, F. (2014). Öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 66-77.

İndir

Yayınlanmış

2024-04-30

Nasıl Atıf Yapılır

YILDIRIM, E. (2024). Türkiye’de Çocuk Haklarına Yönelik Öğretmen Tutumlarının Cinsiyete Etkisi Var Mıdır? Bir Meta Analiz Çalışması. International Journal of Progressive Studies in Education (ijopse), 2(1), 57–70. https://doi.org/10.5281/zenodo.11077421

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri