Vatanseverlik Değerinin Kazandırılmasında Sosyal Bilgiler Dersinin Rolüne Yönelik Öğretmen Görüşleri
Özet Görüntüleme: 124
/ 
PDF İndirme: 90
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8347021Anahtar Kelimeler:
Sosyal bilgiler dersi, vatanseverlik değeri, öğretmen görüşleriÖzet
Sosyal bilgiler eğitiminin kazanımlarından biri, öğrencilere vatanseverlik değerinin kazandırılmasıdır. Sosyal bilgiler; ilkokul ve ortaokul öğrencilerine geçmiş, bugün ve gelecek bağlamında ders içeriği sunarak onların üretken ve vatansever bireyler olarak yetişmelerini amaçlamaktadır. Sosyal bilgilerin bu amacı göz önünde bulundurularak gerçekleştirilen bu araştırmada vatanseverlik değerinin kazandırılmasında sosyal bilgiler dersinin rolüyle ilgili öğretmen görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle oluşturulmuştur. Katılımcı grupta Tokat il sınırları içerisinde yer alan üç ayrı ortaokulda görev yapan 10 sosyal bilgiler öğretmeni yer almıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmış, betimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik değerine yönelik farklı tanımlar yapmış oldukları, sosyal bilgiler dersinin kapsamını farklı biçimlerde ifade ettikleri, öğrencilerin vatanseverlik değerini yaparak-yaşayarak kazanabileceğini düşünmekle birlikte çeşitli bakış açılarına sahip oldukları, vatanseverlik değerinin kazandırılmasında sosyal bilgiler dersinin rolüyle ilgili olarak sosyal bilgileri vatanseverlik değeri kazandırmak amacı güden temel ders olarak gördükleri belirlenmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlar esas alınarak Milli eğitim Bakanlığı’na ve benzer araştırmalar yapmayı düşünen araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Referanslar
Aktan, O., & Padem, S. (2013). İlköğretim 5. Sinif sosyal bilgiler ders kitabinda kullanilan okuma metinlerinde yer alan değerler. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 44-55. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/aji/issue/1536/18819
Aktaş, V., & Ayaydın, Y. (2023). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel vatandaşlık eğitimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Social Science Research, 12(1), 134-154. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ijssresearch/issue/77777/1313788
Avcı, A. A. (2015). Sosyal Bilgiler dersinde vatanseverlik değerinin kazandırılmasına yönelik öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kastamonu.
Ayaydın, Y., & Aktaş, V. (2020). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersindeki tarih konularının öğretimine yönelik görüşleri. Eğitim, Kuram ve Uygulama Araştırma Dergisi, 6(3), 393-408. https://doi.org/10.38089/ekuad.2020.35
Aydın, D., & Tay, Bayram. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretiminde okuma becerilerinin etkin kullanımına yönelik sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 321-353. https://doi.org/10.18039/ajesi.454580
Bakioğlu, A., & Kurt, T. (2009). Öğretmenlerin demokrasi vatandaşlık ve vatanseverlik algılarının nitel olarak incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 19- 39. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/maruaebd/issue/370/2111
Barr, R. D., Barth, J. L., & Shermis, S. S. (1977). Defining the social studies (No. 51). Arlington, VA: National Council for the Social Studies.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Doğan, İ. (2007, Kasım). Türk eğitim sisteminde değer sorunu. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, İstanbul.
Down, B. (2004). From patriotism to critical democracy: Shifting discourses of citizenship education in social studies. History of Education Review, 33(1), 14-27. https://doi.org/10.1108/08198691200400002
Erbaş, A. A. (2021). Sosyal bilgiler öğretim programındaki değerlerin sosyal bilgiler ders kitaplarına yansımaları. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(1), 23-40. https://doi.org/10.48146/odusobiad.779737
Ersoy, A. F., & Öztürk, F. (2015). Bir vatandaşlık değeri olarak yurtseverlik: Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının algısı. İlköğretim Online, 14(3), 974- 992. https://doi.org/10.17051/io.2015.85864
Evans, R. W. (2004). The social studies wars: What should we teach the children?. New york: Teachers College Press.
Gündüz, D. D., Gündüz, M., Mertol, H., & Çelikkol, Ö. (2019). Tarih öğretmenlerinin ortaöğretim öğrencilerine ‘vatanseverlik’değerini öğretirken kullandıkları değer yaklaşımlarının tespit edilmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 591-606. https://doi.org/10.33692/avrasyad.543850
Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202. https://doi.org/10.1080/713657146
Kan, Ç. (2010). Sosyal bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim Dergisi, 40(187), 138-145. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36197/407034
Karagözoğlu, N. (2018). Sosyal bilgiler dersinde vatanseverlik değerinin kazandırılmasında kadın kahramanların yaşam öykülerinin kullanılması. International Journal of Field Education, 4(2), 97-110. https://doi.org/10.32570/ijofe.477068
Karasu Avcı, E., & İbret, B. Ü. (2016). Preschool teacher candidates’ opinions about the value of patriotism. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2501-2518. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/27735/317925
Karasu Avcı, E., Avcı, A. A., & İbret, B. Ü. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik değerinin kazandırılmasına yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 16(4), 1558-1574. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.342974
Kızılıçelik, S., & Erjem, Y. (1994). Açıklamalı sosyoloji terimler sözlüğü. Konya: Atilla Kitabevi.
Kurtdede Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361–388. https://doi.org/10.9761/JASSS796
Livi, S., Leone, L., Falgares, G., & Lombardo, F. (2014). Values, ideological attitudes and patriotism. Personality and Individual Differences, 64, 141-146. https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.02.040
MEB (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Memişoğlu, H. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre vatandaşlık eğitimi. Turkish Studies, 9(5), 1565-1584. Retrieved from http://acikerisim.ibu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12491/3205/hatice-memisoglu.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Öztürk, C. (2012). Sosyal bilgiler:Ttoplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış, C. Öztürk (Ed.). Sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss.2-30). Ankara: Pegem Akademi.
Primoratz, I. (2009). Patriotism and the value of citizenship. Acta Analytica, 24(1), 63-67. https://doi.org/10.1007/s12136-009-0044-6
Seven, S. (2001). İlköğretim sosyal bilgiler ders kitapları hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yüksek Lisans Tezi) Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
Tay, B., & Yıldırım, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kazandırılması amaçlanan değerlere ilişkin veli görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1499-1542. Retrieved from https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/97402/
Ulusoy, K. (2019). Karakter ve değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, R. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatanseverlik ve sosyal bilgiler derslerinde vatanseverlik eğitimi hakkındaki görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 International Journal of Progressive Studies in Education (ijopse)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
